De Duitse firma Schleich is het bekendste bedrijf dat smurfenbeeldjes produceert. Het was echter niet het eerste bedrijf, in tegenstelling tot wat velen denken. De allereerste smurfen dateren uit de jaren 50 maar zijn niet verkrijgbaar. Naast smurfen houdt dit bedrijf zich ook bezig met de productie van de eigen dierenfiguren en werelden zoals de indianenwereld.
Oprichting in 1935
Oprichter Friedrich Schleich richtte in 1935 dit bedrijf op, vernoemd naar hemzelf. Schleich was toen een leverancier van kunststof onderdelen en richtte zich later op speelgoed figuren. Het bedrijf heeft de hoofdvestiging in Duitsland, in de stad Schwäbisch Gmünd. Het is opgericht als familiebedrijf en is lange tijd zo gebleven. In 2006 werd Schleich overgenomen door een investeringsmaatschappij, te weten het Britse HgCapital. Deze investeringsmaatschappij verkreeg een aandeel van 80% in Schleich, tegen een betaling van maar liefst 165 miljoen euro.
De allereerste Schleich smurfen
Er wordt in de wandelgangen verteld dat de allereerste Schleich smurfen uit de jaren 50 dateren. Dit klopt niet helemaal, in de jaren 50 begon het bedrijf namelijk met het bedenken en ontwikkelen van smurfenfiguren. Om dit te realiseren had het bedrijf toestemming van Peyo, de bedenker van De Smurfen, nodig.
In de jaren 60 verkreeg het bedrijf die felbegeerde licentie. Vanaf toen mochten de smurfenfiguurtjes ook geproduceerd worden. Dat was gelijk een schot in de roos want de beeldjes werden een groot succes. In het begin alleen nog in Duitsland en het Europese vasteland, later werden de beeldjes wereldwijd verkocht.
De smurf met het oudste nummer is 20001 (grote smurf). Deze werd in de jaren 70 als de zogenaamde BP-smurf op de markt gebracht. De BP benzinepompen hadden in die tijd een spaaractie waarbij je verschillende smurfen kon sparen.
Het is zeer waarschijnlijk dat de smurfen met nummer 20001 tot en met 20015 veel eerder geproduceerd zijn. Hierbij zou grote smurf met nummer 20001 toch het allereerste exemplaar moeten zijn, daterend uit 1965.
Hulp van andere bedrijven
In het begin werden de Schleich smurfen alleen in West-Duitsland geproduceerd. Dit is ook terug te zien aan de latere markering op de figuurtjes, voorzien van markering West-Duitsland en later alleen Duitsland. Toen de vraag naar smurfen fors toenam kon Schleich de productie niet meer alleen aan. Er werd toen hulp ingeroepen van andere bedrijven waaronder Wallace Berrie & Co.
Het verlies van het productierecht
In 1973 verloor Schleich het recht om smurfen te maken. Het recht kwam toen in handen van de Duitse concurrent Bully. Niet alleen het recht ging naar Bully maar ook de mallen die Schleich had gemaakt. Dit heeft er toe geleid dat Bully veel dezelfde smurfen heeft gemaakt, maar ook andere mallen heeft gebruikt. Het verschil tussen Schleich en Bully smurfen is voor de echte liefhebbers duidelijk voelbaar en ook zichtbaar.
Tot 1980 bleef Bully smurfenbeeldjes maken. Uiteindelijk kreeg Schleich de rechten weer terug, dat was eind jaren 70.
Alle beeldjes worden met de hand geschilderd
Schleich staat erom bekend om een goede kwaliteit af te leveren. Hoewel de beeldjes machinaal met behulp van mallen worden gemaakt, vindt de afwerking met de hand plaats. Elk beeldje wordt afzonderlijk met de hand geschilderd. Dit gebeurt niet altijd in de eigen fabriek maar wordt vaak uitbesteed aan een ander bedrijf.
Doordat het hier om handwerk gaat, kunnen er per beeldje lichte afwijkingen ontstaan. Zo zijn er veel smurfenfiguren in omloop waarbij de kleur van de staart fout geschilderd is of waarbij er sprake is van een slordigheid. Sommige verzamelaars zijn dol op dit soort smurfjes.
Overige producten van Schleich
Het bedrijf staan niet alleen bekend om de smurfenfiguren maar ook de dierenfiguren, met name boerderijdieren, huisdieren en wilde dieren. Ook de dinosauriërs worden veel verzameld. Vanaf de jaren 50 hield het bedrijf zich ook bezig met de ontwikkeling van onder andere The Muppet Show en Snoopy.
Faillissement in 1986
In 1976 heeft Friedrich Schleich zijn bedrijf verkocht maar was het nog steeds een familiebedrijf. Ondanks de populariteit van de figuurtjes die het bedrijf produceerde, verkeerde het in 1986 in een faillissement. Het bedrijf werd toen overgenomen door vier samenwerkende aandeelhouders. Nadat het in 2003 uit ging breiden met meerdere figuren, werd het in 2006 opnieuw overgenomen, dit keer door een investeringsbedrijf.